Deze vijf verloren 'stammen' keren nu terug naar Israël

Nieuws14 juni 2016
verloren stammen

Achter het nieuws dat de kranten haalt, gebeurt het: de grote terugkeer van het Joodse volk naar Israël. In de tentoonstelling ‘De grote Terugkeer’ laat Christenen voor Israël (CvI) het publiek kennis maken met deze reis van het Joodse volk. Te zien is hoe de uittocht van de Joden uit onder meer de Arabische wereld, Ethiopië en Frankrijk is begonnen en doorgaat tot op de dag van vandaag. CIP.nl besprak met André Diepenbroek van CvI de terugkeer van vijf verloren 'stammen'.

1. Jemen
“De grote terugkeer begon in 1881. Een klein groepje Joden uit Jemen stak over naar Ethiopië en Soedan en werd in Alexandrië op een schip naar Israël gezet. Op dat moment was het land nog deel van het Ottomaanse rijk en was het gebied dat nu Israël heet een kale steenvlakte. Deze eerste aliya ging bijna hand in hand met de terugkeer van Russische Joden, die een jaar later arriveerden.” André voegt toe dat Jemenitische Joden een uitreisverbod werd opgelegd. “Veel Joden hadden een belangrijke functie als bijvoorbeeld goudsmid. Jemen had hen hard nodig. Om een volksverhuizing te voorkomen werd een uitreisverbod opgelegd dat tot op de dag van vandaag geldt.”


Jemenitische Joden in de woestijn


Enkele jaren na de oprichting van de staat Israël braken in de hele Arabische wereld pogroms tegen het Joodse volk uit. “Voor Jemen was de kuststad Aden het enige lichtpuntje. Groot-Brittannië had het Suezkanaal nodig om contact te houden met Brits-Indië. Toen de Joden daarvan hoorden, liepen ze soms midden in de nacht naar Aden. Ze verbleven in een transitkamp en ondertussen werden met Amerikaans-Joods geld vluchten georganiseerd zodat ze het land konden verlaten. En zo vertrokken in drie maanden 148.000 Joden vanuit Jemen naar Israël. Ze kwamen ontredderd in Israël aan dat zich nog aan het herstellen was van de Onafhankelijkheidsoorlog. Kinderen werden massaal bij ouders weggehaald en in internaten ondergebracht vanwege noodzakelijke medische zorg. In die tijd stierven bijvoorbeeld veel kinderen aan malaria. De grote terugkeer heeft bijna altijd een zwart randje en dat geldt ook voor Jemen.”

Momenteel leven er in Jemen naar schatting tussen de 50 en 70 Joden. “Het land is nu één grote puinhoop. Het gezag is in handen van lokale sjeiks. Via internet wordt er met hen onderhandeld. In ruil voor geld of materialen geven de sjeiks in het geheim toestemming om Joden naar Israël te laten vertrekken. Niemand mag dit weten in de Arabische wereld. Samenwerken met Israël wordt opgevat als een doodzonde.”

"De Joodse mensen die leven in door de Russen bezette gebieden, dachten maar één ding: wegwezen"

2. Oekraïne
Sinds 2014 is Oekraïne een door oorlog verscheurd land. Oekraïne kwam voor ons gevoel heel dichtbij te liggen, toen vlucht MH17 boven het oorlogsgebied werd neergeschoten. Oekraïne telt momenteel zo'n 300.000 Joden. In de afgelopen jaren hebben duizenden van hen de keuze gemaakt een nieuw bestaan op te bouwen in Israël.

De positie van Joden in dit Oost-Europese land staat echter al veel langer onder druk. André: “Na de Tweede Wereldoorlog zagen de Joodse soldaten in het Rode Leger wat er in de concentratiekampen was gebeurd. Ze gingen met één stelregel terug naar huis: ‘alles wat herinnert aan ons Jood-zijn, gaat vanavond door de wc’. Toen de Sovjet-Unie uiteen viel, namen de nationalisten de regie in handen. Hun ideologie is: eigen volk eerst. En dus vielen de Joden in de negentiger jaren tussen wal en schip. In de loop der jaren ontdekten hulporganisaties dat er in het land niet naar de Joden werd omgekeken. Daarom is Christenen voor Israël daar een hulpactie gestart.” En zo ontstonden er voor de veelal arme Joden kansen om naar een staat te gaan waarin men wel oog voor hen heeft: Israël.


Franse Joden arriveren in Israël


André ziet dat de Russische inmenging op de Krim en in Oost-Oekraïne de grote terugkeer heeft aangewakkerd. “De Joodse mensen die leven in door de Russen bezette gebieden, dachten maar één ding: wegwezen. En dus namen ze contact op met onze veldwerker Koen Carlier. Daarnaast winnen de rechts-extremisten aan invloed, want dit zijn de Oekraïners die écht tegenstand willen bieden aan de Russen. Rechts-extremisten zijn daar nu nationale helden. En zo wordt de grote terugkeer van twee kanten aangewakkerd.”

3. Ethiopië
“Het verhaal van de grote terugkeer uit Ethiopië begint al drieduizend jaar geleden,” vertelt André. “Koning Salomo had volgens de traditie een intieme relatie met de koningin van Sheba. Samen werden ze, volgens die overlevering, de grondleggers van het Ethiopische koningshuis. In dat land vestigden zich Israëlitische handelaren. De God van Israël werd er gediend.”

We maken een flinke sprong naar 1924. Het Joods Agentschap hoort dat er in Ethiopië mensen leven die een joodse leefwijze hanteren. Men ontdekt in het Afrikaanse land synagogen. Later wordt onder deze falasha's - buitenstaanders - in Ethiopië bekend dat in 1948 Israël een eigen staat heeft gekregen. “Omdat er onder rabbijnen twijfel was over hun Joodse identiteit moest er op een gegeven moment een knoop worden doorgehakt. Uiteindelijk kwam men tot de conclusie dat er een deel van de stam van Dan ooit naar Egypte is gegaan, handel dreef en uiteindelijk in Ethiopië is terechtgekomen.”

"Een deel van de stam van Dan is ooit naar Egypte gegaan, dreef handel en is uiteindelijk in Ethiopië terechtgekomen"

In 1984 breekt er in Ethiopië hongersnood uit. Veel Joden ontvluchten het land en vertrekken naar Israël. Te voet vluchten veel Ethiopische Joden en komen in ellendige omstandigheden in Soedan terecht. Israël beseft de onhoudbare situatie en besluit met behulp van een commercieel luchtvaartbedrijf 8.000 mensen te redden. Deze reddingsactie is de naam ‘Operatie Mozes’ gaan dragen. In 1991 organiseert Israël een tweede luchtbrug, waarmee meer dan 14.000 Joden in 36 uur naar Israël vliegen: ‘Operatie Salomo’. “Nog niet alle Joden zijn uit Ethiopië vertrokken, maar het is duidelijk dat de grote terugkeer bijna is voltooid,” voegt André toe.

4. India

Als persoonlijk adviseur van premier Netanyahu zag Michael Freund dat de regering “de meest idiote brieven binnenkreeg. Bijvoorbeeld van mensen die beweren dat ze de Messias zijn en graag een persoonlijk gesprek met hem willen aangaan om hun openbaring op de Olijfberg te regelen. Freund vond het leuk om deze brieven te bewaren en noemde dit het ‘gekkies-dossier’. Daar zat ook een brief bij van een groep die zich de ‘zonen van Manasse’ noemde. Er kwamen echter steeds meer brieven van de ‘zonen van Manasse’ en ook nog eens met een serieuze toon.”

Freund ontdekte dat er in de jaren zeventig van de vorige eeuw al soortgelijke brieven naar de Israëlische regeringen zijn geschreven vanuit India. André: “Later boekte Freund een ticket om te gaan kijken en kwam in aanraking met Indiërs die zich aan een aantal leefregels uit het Oude Testament hielden. ‘Onze heilige boeken zijn ons lang geleden afgenomen. We hebben ons verhaal van generatie op generatie doorverteld’, kreeg hij te horen. De weggevoerden van de stam Manasse zouden via Assyrië, het huidige Noord-Irak, en Perzië in India terecht zijn gekomen. Het is een route die in theorie mogelijk zou kunnen zijn. Ze citeerden complete gedeelten uit het Oude Testament."

"En dan zongen ze ook nog liederen als ‘Mijn grote broer Juda, kom mij halen’. Liederen over de grote terugkeer"

“En dan zongen ze ook nog liederen als ‘Mijn grote broer Juda, kom mij halen’. Liederen over de grote terugkeer. Dit is te abnormaal om toeval te zijn. In totaal bestaat de groep Joden uit India uit zo’n 7.000 mensen. Een maand geleden is weer een nieuwe groep uit India aangekomen,” aldus André.

5. Frankrijk

Het jaar 2014 was een cruciaal jaar. Een protestmars tegen de Israëlische operatie in de Gazastrook mondde uit in grootschalige gewelddadigheden in Parijs. Honderden Arabische jongeren namen deel aan plunderingen en vernielingen. Daarbij zijn met name Joodse winkels het doelwit. ‘Dood aan de Joden’, klonk voor het eerst sinds de Tweede Wereldoorlog in de straten van Parijs. Door de enorme stijging van antisemitisme in Frankrijk zijn er in 2015 zoveel Joden vertrokken, dat Frankrijk nu op de eerste plaats staat van het lijstje landen waarvandaan Joden naar Israël en elders vertrekken.

“De Gaza-oorlog werd ineens uitgevochten in Parijs,” merkt André op. “Daardoor is de Jodenhaat onder de islamitische bevolking nieuw leven ingeblazen, aangewakkerd door organisaties als IS. Zo wordt een strijd in het Midden-Oosten ook een strijd hier, bij ons.” Hij wijst ook op “het diepgewortelde antisemitisme binnen het rooms-katholicisme in Frankrijk. Joden kregen gelijke rechten na de Franse Revolutie en Napoleon. De conservatieven, zoals koningsgezinden en de Rooms-Katholieke Kerk stonden op verlies en waren juist sterk gericht op het behouden van het oude Frankrijk, waaronder de aversie tegen Joden. Die stroming is tot op de dag van vandaag springlevend.”

Foto's: Christenen voor Israël

Praatmee

Beluister onze podcast

#321 voorganger Teun van der Leer en predikant Peter Sinia in gesprek over de doop
Beluister op soundcloud
Bekijk alle afleveringen
Of beluister op:

Meerartikelen

Yoran
Nieuws

Vader vermiste christelijke jongen (16) doet belangrijke oproep

Ondanks dat er met duizenden vrijwilligers werd gezocht, is de vermiste christelijke Yoran Krol (16) nog steeds niet gevonden. Zijn vader doet op sociale media daarom nogmaals een oproep en vraagt iedereen die zich in de regio op het water begeeft go

Insalvation en Michelle Lee
Video

InSalvation en Ann Michelle Lee brengen nieuwe single uit: 'Breek de hemelen open'

Het kan nog zo donker lijken in je eigen leven en om je heen; Gods licht kan het doorbreken. De nieuwe single van InSalvation (met gast Ann Michelle Lee) is een gebed om dat te laten gebeuren; een hartenkreet voor het hier en nu. De single is sinds 2

Nigeria gevangenis
Nieuws

Nigeriaans predikantsechtpaar verbleef ten onrechte drie jaar in gevangenis

Een rechtbank in de Nigeriaanse staat Kaduna heeft dominee Jonah Gangas en zijn vrouw Josephine vrijgesproken. Het echtpaar zat meer dan drie jaar gevangen. Ze werden beschuldigd van ontvoering en het bekeren van een jong moslimmeisje, een beschuldig

Ds. J. Koppelaar
Video

Ds. Koppelaar over ziekenzalving: "Het is niet iets magisch of engs"

"We zijn het kwijtgeraakt om met handoplegging te bidden. Dat kwam door de roomse kerk die daar een soort magische werking aan ging toeschrijven. Merkwaardig is trouwens dat we die zegening met handoplegging nog steeds kennen, maar dan alleen bij het

David de Vos
Nieuws

DoorBrekers cancelt Paasconferentie David de Vos: 'Zaait verdeeldheid in lichaam van Christus'

Hij is een gevierd man binnen de evangelische beweging. Maar zijn aankomende boek en verschillende interviews daarover, lijken evangelist en spreker David de Vos plotseling de kop van jut te maken binnen diezelfde beweging. Hij kreeg de afgelopen dag

Wycliffe
Nieuws

Wycliffe Bijbelvertalers ontwikkelt nieuwe methode waarbij Bijbels sneller vertaald moeten worden

Wycliffe Bijbelvertalers heeft een nieuwe methode ontwikkeld om Bijbels sneller te vertalen en daarmee Gods Woord aan meer mensen aan te kunnen bieden. Dat meldt The Christian Post. In samenwerking met lokale kerken en tolken werkt de organisatie mom

Oekraïners
Nieuws

Christenen helpen tienduizenden Oekraïners: "Ik wil dat ze weten wie Jezus is"

Toen Rusland twee jaar geleden Oekraïne binnenviel, trokken bijna een miljoen Oekraïners naar het kleine buurland Moldavië. Hoewel de meeste van deze vluchtelingen naar huis zijn teruggekeerd of zich in andere landen hebben gevestigd, verblijven er n

Ds. J. B. Alblas over Psalm 47
Video

Ds. Alblas over Psalm 47: een boodschap van hoop in tijden van ellende

‘Want de HEERE, de Allerhoogste, is ontzagwekkend, een groot Koning over de hele aarde.’ In zijn meditatie geeft ds. J. B. Alblas uitleg over Psalm 47 vers 1 tot 5: “Het thema van heel deze Psalm is het koningschap van God. Het gaat om Hem en om Zijn

Meerartikelen

Ds. R. W. Mulder
Nieuws

Ds. R. W. Mulder aanvaardt beroep hersteld hervormd Waarder

De hersteld hervormde gemeente in Waarder verwelkomt binnenkort een nieuwe predikant. Ds. R. W. Mulder (foto) uit Montfoort heeft het beroep aanvaard. Waarder was sinds vorig jaar vacant vanwege het emeritaat van ds. L. W. C. Ruijgrok. Mulder bedankt

Rik Op den Brouw
Column

Een les van Jezus: je hoeft niet het maximale uit het leven te halen

Voor sommigen is het leven het plaatsen van vinkjes op een ‘bucketlist’. Wat moet je gedaan hebben en wat moet je gezien hebben. Hoe spectaculairder en hoe verder, hoe beter. Altijd op zoek naar iets nieuws. Anderen doen alles om rijker en belangrijk

Albert van der Heide
Column

Een vergeten boodschap: God spreekt door gevoel

‘Je bent niet tot gevoel gekomen, maar tot geloof.’ Deze uitspraak heb ik regelmatig gehoord in mijn omgeving, terwijl ik opgroeide in de dingen van God en Zijn Heilige Geest. Het is een waar woord en alle aanneming waardig. Want het klopt; geloof is

ds. K.H. (Karel) Bogerd
Nieuws

Preektocht door de Dokkumer Wouden

In de Dokkumer Wouden gaat op woensdag 10 april een derde ‘preektocht’ van start. De ‘preektocht’ begint om 9.30 uur in de Grote of St. Martinuskerk (Markt 2) te Dokkum. De eerste preektocht (40 deelnemers) werd op 23 maart 2022 gehouden in de Friese

Wilkin van de Kamp
Boekfragment

We willen zelf de regie houden over ons leven (maar Jezus leert iets anders)

In de Bijbel vind je honderden voorspellingen over de geboorte, het leven en sterven van Jezus, die stuk voor stuk zijn uitgekomen. De gebeurtenissen rond de laatste achttien uur van Jezus’ leven zijn eeuwen tevoren voorspeld.Een van de belangrijkste

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp over Jezus' lijden en sterven: "Hij hield het uit omdat Hij aan ons dacht"

"Jezus heeft de lange lijdensweg kunnen verdragen omdat Hij ons al die tijd in gedachten had. Jezus heeft aan het kruis kunnen volharden omdat Hij steevast onze redding voor ogen had. Wij waren de vreugde die voor Hem in het verschiet lag. Jezus wist

Ds. G. van Zanden
Video

Is het allemaal pais en vree als je een nieuw hart hebt? Ds. Van Zanden geeft antwoord

"Hoe vaak wordt een mens op een dag boos? Een keer? Twee keer? Vijf keer? Tien keer? En een christen die een nieuw hart gekregen heeft? Wordt die ook boos? Kan hij zich nog eens ergens flink over opwinden of is het waar wat het kinderlied zingt: ‘Een

Leander Janse
Video

De oudste zoon is dicht bij de Vader, maar net zo vervreemd als zijn broer

De bekende gelijkenis beschrijft twee verloren zonen. Er bestaat niet alleen een wilde, uitbrekende vorm van zonde. Er is ook meer verborgen, op het oog fatsoenlijke manier, waarop je van God vervreemd kan zijn. De oudste zoon is dicht bij de Vader,

Zanger Elbert Smelt: “Dan mis ik haar gewoon heel erg natuurlijk. Ja, wie niet?”
Video

Zanger Elbert Smelt deelt herinneringen aan Kinga Bán: "Ik mis haar heel erg"

Bijna vijf jaar geleden overleed zangeres Kinga Bán. Zanger Elbert Smelt van de band Trinity bracht vlak voor haar dood samen met haar 'Leef met volle teugen' uit. In een video van Nederland Zingt vertelt hij over dit lied en over de bijzondere optre

Dato Steenhuis over zondebesef
Video

Videoboodschap Dato Steenhuis: Ben jij wel echt bewust van je zonden?

Zondebesef kan een lastig onderwerp zijn. In een video vertelt Dato Steenhuis hier meer over en beantwoordt hij de vraag: ‘Is mijn zondebesef wel groot genoeg? In zijn video benadrukt Steenhuis dat één zonde al voldoende is voor zondebesef. “Als je é

Ds. J. A. W. Verhoeven
Verdieping

Geloven in God is wel persoonlijk, maar niet individualistisch

Mijn geloof of hét geloof? Jonge mensen zeggen nogal eens dat ze belijdenis doen van ‘hun geloof’. Is dat hetzelfde als belijdenis doen van ‘het geloof’? Kan het belijden van het geloof, zoals beleden in het Apostolicum, toch persoonlijk worden? Rond

'De Wereld Rond'
Podcast

Zendingswerker deelt ervaringen in podcast: Froukje Prakken

Inmiddels terug in Nederland kijken we met Froukje Prakken terug op de beginperiode van het zendingswerk dat haar man Ger en zij deden in Peru tussen 1983 en 1991. Een verhaal over Gods leiding en vertrouwen op God in moeilijke omstandigheden. Ook ho