Beïnvloedt visie op schepping het ledental van kerken?

God7 april 2016 Stef Heerema
Het recente rapport ‘God in Nederland’ noopt kerken tot zelfonderzoek. Allerlei deskundigen hebben hun licht op het onderzoek laten schijnen. Echter is een mogelijke relatie met een enquête die het Nederlands Dagblad uitvoerde nog onbelicht (ND; 16 mei 2009). Toen, in het Darwinjaar, zijn alle predikanten van acht kerkgenootschappen bevraagd op hun visie op de schepping. Vierenveertig procent van de predikanten reageerden (twaalfhonderdtachtig). Een kleine minderheid onder hen omarmde de visie dat Genesis 1 een schepping leert in zes dagen van vierentwintig uur. De overigen hadden daar in meer of mindere mate vraagtekens bij. In de tabel is een overzicht gegeven van het aantal leden van de betrokken kerken sindsdien.

De verschillen zijn opmerkelijk aangezien alle zes kerkgenootschappen de drie formulieren van enigheid ondertekenden en alle in dezelfde geseculariseerde samenleving functioneren.

Ongetwijfeld liggen er vele oorzaken onder de afkalving van christelijk Nederland. Dit overzicht dwingt echter na te denken of er mogelijk ook een verband is met de overtuiging van predikanten. Afgezien van het kleinste kerkgenootschap, lijkt het ledental zich te ontwikkelen in verhouding tot het scheppingsgeloof van de predikanten. Het zou oorzakelijk kunnen zijn, aangezien het logisch is dat twijfel over Gods eigenhandig geschreven Woord (“want in zes dagen schiep Ik…”) zich kan vertalen in leegloop. Immers, wie dat niet wil betwijfelen kan besluiten te vertrekken en wie door de gezaaide twijfel tot ongeloof vervalt, vertrekt ook. Bovendien is geloofstwijfel een wankele basis om geloof over te dragen aan nieuwe generaties, wat vergrijzing in de hand werkt. En vergrijzing leidt tot achterblijvende geboortecijfers. 
Is “6x24” als het ware de lakmoesproef waaraan de mate van oprukkende schriftkritiek in een kerkgenootschap kan worden afgelezen? In ieder geval is in 2009 genoteerd: “De historische uitleg van Genesis 1 wordt door de kerken heen echter nog steeds als maatstaf van orthodoxie gezien. Predikanten die een ander inzicht hebben, lopen kans dat gemeenteleden vraagtekens zetten bij hun Bijbelgetrouwheid, laten diverse predikanten weten.”

Opvallende uitkomst van het onderzoek in 2009 was ook dat jongeren vaker in “6x24” geloven dan ouderen. Zelf was ik eens getuige van de woedende reactie van een oudere predikant op een VWO-leerling die de predikant bevroeg of hij wel serieus met de Bijbeltekst omging. Uiteraard werkt zo’n clash vergrijzing van de kerkgenootschappen in de hand. Ieder gezond kerkgenootschap hoort een geboorteoverschot te hebben. De cijfers dus verklaren vanwege een vermeend geboorteoverschot bij alleen de kopgroep lijkt een schromelijke onderschatting van andere en waarschijnlijker oorzaken.
Geloofstwijfel een wankele basis om geloof over te dragen aan nieuwe generaties, wat vergrijzing in de hand werkt

Vanwege het oprukkende evolutionisme is te verwachten dat het aantal predikanten dat nog in “6x24” gelooft verder is afgenomen. Denk aan de groeiende groep christelijke wetenschappers en theologen die publiekelijk de evolutietheorie aanhangen. Bovendien zullen ook de leden van behoudende kerken niet immuun zijn voor media en onderwijs. Inderdaad zijn ook creationisten mondiger geworden, bijvoorbeeld via Logos Instituut, maar ze zijn in de media nog ver in de minderheid. De trend kan zich zo verhevigd doorzetten. Een eerste slecht bericht is van de GKV al ontvangen. Per 2016 kent dit kerkgenootschap nog 119.406 leden (- 1,1%).

De Verenigde Pinkster- en Evangelie gemeenten en de Unie van Baptistengemeenten, waarvan de predikanten in 2009 ook zijn geënquêteerd, zijn niet meegenomen in dit overzicht, vanwege het ontbreken van betrouwbare data over aantallen leden.

Stef Heerema is betrokken bij het Logos Instituut.

Praatmee

Beluister onze podcast

#322 Patrick & Jeffrey over David de Vos, de Trump-bijbel en een opvallende arrestatie
Beluister op soundcloud
Bekijk alle afleveringen
Of beluister op:

Meerartikelen

Vluchtelingen in Soedan
Dagelijks leven

ZOA: vergeet miljoenen vluchtelingen in Soedan niet

Christenen moeten rampen als die in Soedan niet vergeten in hun gebed. Dat is de stelling van KlaasJan Baas, woordvoerder van ZOA. Daarom roept hij namens de noodhulporganisatie Nederlandse christenen ertoe op te bidden voor miljoenen mensen die op d

Dit is onze God
Video

Luister naar het nieuwe 'Dit is onze God' van Stichting Opwekking

'Dit is onze God. Dit is wie Hij is: Hij houdt van ons. Dit is onze God. Dit is wat Hij doet: Hij redt ons. Hij droeg het kruis, versloeg het graf. Laat de schepping vol ontzag zingen voor Hem, Koning Jezus.' Deze zijn woorden zijn afkomstig uit het

Bisschop
Nieuws

Neergestoken bisschop vergeeft dader: "Moge de Heer Jezus je zegenen en de weg wijzen"

Bisschop Mar Mari Emmanuel heeft gereageerd op de terroristische aanslag waar hij slachtoffer van werd. Tijdens zijn preek in de Christ The Good Shepherd Church in Sydney werd hij maandagavond neergestoken door een 16-jarige moslim. Dezelfde avond on

Kevin R. Johnson
Nieuws

Amerikaanse kerk kiest ondanks aanklacht voor 'genderdiscriminatie' opnieuw mannelijke pastor

Een baptistenkerk in New York, die eerder dit jaar werd aangeklaagd wegens ‘genderdiscriminatie’, kiest opnieuw voor een mannelijke pastor. Dat meldt The Christian Post. De kerk in kwestie, de Abyssinian Baptist Church, heeft pastor Kevin R. Johnson

Greg Laurie
Nieuws

Amerikaanse predikant stelt dat Iraanse aanval op Israël ‘vervulling was van Bijbelse profetie’

De Amerikaanse predikant en evangelist Greg Laurie zegt dat hij gelooft dat de Iraanse aanval op Israël vorige week een vervulling was van een Bijbelse profetie. Dat meldt CBN News. In de nacht van zaterdag 13 op zondag 14 april gingen in heel Israël

Ds. W.A. Zondag
Video

Volgens ds. Zondag beschouwen sommige christenen de rustdag als een soort concentratiekamp

De rustdag als een soort concentratiekamp, omgeven door prikkeldraad. Volgens ds. W.A. Zondag, verbonden aan de Gereformeerde Gemeente in Dordrecht, is dat hoe sommige christenen de zondag beschouwen. De predikant merkte dit op in een preek die hij e

gamen
Video

Video: Dennis raakte verslaafd aan gamen toen zijn droom in duigen viel

Op de basisschool viel de droom van Dennis (23) in duigen. Vanwege een handicap kon hij geen vrachtwagenchauffeur worden, dus had Dennis geen zin in school. Hij ging liever gamen en gooide minimaal 16.000 euro weg. In een videoserie over verslavingen

Zie ik kom spoedig
Video

Openbaring 15: Zeven gouden schalen gevuld met de toorn van God

Het is tijd voor de laatste ronde. Johannes ziet zeven engelen tevoorschijn komen met zeven gouden schalen in hun hand. Deze zijn gevuld met de toorn van God. Het wordt heel heftig! Maak in onderstaande video tijd voor aflevering 29 van een 40-delige

Meerartikelen

Jeremia 29:11-12
Verdieping

Een hoopvol bericht van God terwijl je midden in de ellende zit

‘Mijn plan met jullie staat vast – spreekt de HEER. Ik heb jullie geluk voor ogen, niet jullie ongeluk: ik zal je een hoopvolle toekomst geven. Jullie zullen mij aanroepen en tot mij bidden, en ik zal naar jullie luisterenʼ - Jeremia 29:11-12. Je zul

Soedan
Nieuws

Soedan: Christelijke moeder verliest twee baby's in vluchtelingenkamp en wordt mishandeld

Ze verloor twee baby's en heeft te kampen met zwaar lichamelijk en geestelijk lijden doordat ze wordt mishandeld vanwege haar christelijke geloof. De 41-jarige Fatima Adam, moeder van vier kinderen, is een van de naar schatting 8 miljoen mensen in So

Pinksterfestival Onstwedde
Nieuws

Pinksterfestival in Onstwedde verwelkomt InSalvation, Matthijn Buwalda en Elly Zuiderveld

In het Pinksterweekend van 2024 wordt in Onstwedde, bij Stadskanaal, het Amazing Grace Festival gehouden. Dit kleinschalige festival trekt met name gezinnen aan die houden van het gemoedelijke karakter van het festival. Dit jaar treden bij Amazing Gr

TU
Nieuws

Theologische Universiteit Utrecht en Evangelische Theologische Faculteit, Leuven maken samen dubbele graad deeltijdstudenten mogelijk

De Theologische Universiteit Utrecht (TUU) en de Evangelische Theologische Faculteit, Leuven (ETF Leuven), hebben een onderwijsprogramma ontwikkeld waarbij deeltijdstudenten op een flexibele manier een dubbele graad kunnen halen: de graad van Master

woestijn
Boekfragment

Iedere christen kan een geestelijke woestijnervaring gebruiken

Heb jij weleens een woestijnervaring gehad? Denk dan niet aan een reis door de Sahara of naar het Midden-Oosten. Het gaat om een woestijn in geestelijke zin. Met woestijnervaring wordt bedoeld dat je het gevoel hebt dat alles je uit handen geslagen i

Wilkin van de Kamp
Video

Wilkin van de Kamp: "Het kruis is zoveel meer dan de ultieme demonstratie van zelfopofferende liefde"

"Het kruis is zoveel meer dan de ultieme demonstratie van zelfopofferende liefde. In de Oosters-Orthodoxe Kerk is het kruis geen teken van smaad en schande, maar is de gekruisigde de triomferende verlosser. Gods triomftocht begint aan het kruis. Door

Iran
Verdieping

Hoe kunnen christenen reageren op de aanval van Iran op Israël?

Afgelopen zaterdag (13 april) kwamen Iraanse voorgangers van Transform Iran bij elkaar om te bidden voor Iran, Israël, de oorlogsdreiging in het Midden-Oosten en voor vrede en herstel en verandering van Iran. Na maanden van proxy gevechten en bedreig

Jerry Savelle
Nieuws

TV-evangelist Jerry Savelle (76) overleden

Jerry Savelle, een populaire Amerikaanse tv-evangelist en voorstander van het welvaartsevangelie, is maandag op 76-jarige leeftijd overleden. Dat meldt The Christian Post. Jerry Savelle Ministries International (JSMI) kondigde op Facebook aan dat de

Biecht
Nieuws

Amerikaanse priester aangevallen met pepperspray tijdens afnemen biecht

In de St. Mary's Kathedraal in het Amerikaanse Amarillo is een priester met pepperspray aangevallen tijdens het afnemen van de biecht. Als reactie hierop heeft de kerk aangekondigd dat alle reguliere biechtsessies voor onbepaalde tijd worden opgescho

Mannenzangavond Katwijk aan Zee
Video

Kippenvel: 1700 mannen zingen Psalm 71 in de Nieuwe Kerk van Katwijk aan Zee

'Ik roem, o eeuwig Alvermogen, 'k Roem Uw gerechtigheid, Die zoveel glans verspreidt, Zo heerlijk schittert uit den hoge, O HEER der legerscharen, Wie kan U evenaren?', deze woorden zijn afkomstig uit het eerste vers van Psalm 71. De Psalm werd vorig

Dopeling
Nieuws

Megadoop in Frankrijk: 12.000 mensen geven tijdens Pasen hun leven aan Jezus

Op Eerste Paasdag zijn liefst meer dan 12.000 mensen gedoopt in Frankrijk. Dat meldt CBN News. Het betekent een record voor het land waar ongeveer 50% van de mensen zegt niet in God te geloven en waar de secularisatie steeds meer doorzet. Volgens Fra

Oeganda
Nieuws

Moslim in Oeganda verdacht van moord op tot christendom bekeerde moeder

In Kamuli, een district in Oost-Oeganda, is de 50-jarige Sulaina Nabirye onder tragische omstandigheden overleden. Nabirye, die zich op 10 februari bekeerde tot het christendom, zou door haar eigen zoon zijn vergiftigd omdat ze weigerde terug te kere