"Een geloofsleven dat niet radicaal wortelt in Christus en Zijn Woord, wordt bepaald door de omstandigheden. Wie leeft bij het Woord, leeft altijd in hoop. Dan moet de angst steeds weer wijken," zegt ds. J. J. ten Brinke. De hervormde predikant uit Stolwijk spreekt 5 maart over het thema 'Geen angst onder Gods oog' op
een mannendag in Woerden.
Hoe merkt u angst op in uw omgeving?
"Angst zie ik in allerlei vormen terug in de samenleving," antwoordt de predikant. "En dan bedoel ik met angst vooral onzekerheid. Die onzekerheid wordt aangewakkerd door bijvoorbeeld terrorisme. De gebeurtenissen in de wereld in de achterliggende tijd betekenen voor velen een gevoel van onveiligheid. Onlangs las ik over de toegenomen wapenverkoop in Duitsland. Puur vanuit onzekerheid en wantrouwen jegens zaken die gebeuren."
"Maar het zit veel dieper. Angst of wat daarmee samenhangt is begonnen in het paradijs. Na de zondeval zegt Adam: 'Ik vreesde...' Nu wordt die angst versterkt door de geestelijke strijd die aan de gang is. Er zijn machten in onze cultuur die angst kweken; het heeft te maken met de druk, van binnenuit of van buiten, dat je aan van alles moet voldoen. Kernachtig samengevat is dat de drieslag 'geld, seks en macht'. In ons hart leeft een verlangen om ergens houvast te vinden, geborgenheid en zekerheid. Maar vanuit onszelf zoeken we dat houvast buiten de enige zekerheid die er is. Ons hart kan alleen rust vinden in Jezus Christus; in Zijn dood en in Zijn opstanding."
"Angst of wat daarmee samenhangt is begonnen in het paradijs. Nu wordt die angst versterkt door de geestelijke strijd die aan de gang is"
"Angst en onzekerheid worden veelal zichtbaar als er tegenslagen in het leven komen. Wanneer je merkt dat je zekerheden wankelen. Concreet denk ik aan je gezondheid: uitslagen van onderzoeken die angst en onzekerheid veroorzaken. Maar ook als dat alleen nog maar in ons ‘denken’ zit, zonder dat het daadwerkelijk is geconstateerd, kan het verlammen."
"Voor mij persoonlijk betekent de machtige belijdenis van de Heidelbergse Catechismus in Zondag 9 en 10 een diepe troost. God Zelf, de Vader van onze Heere Jezus Christus, die om Christus’ wil ook mijn God en mijn Vader is, is de bron van rust te midden van zoveel wat wankelt."
"De zaken die gebeuren - in het groot en in het klein van je eigen leven - dringen wel tot de belijdenis dat werkelijk alles hier beneden wankelt. Er is geen vastheid buiten de vastheid die in God ligt. Wanneer spanningen en onzekerheden mijn leven binnen komen, weet ik geen andere weg dan het vluchten tot de genadetroon van de Heere. Het jezelf uitleveren, met al je zonden en zorgen, in Zijn handen. Dat geeft werkelijke vrede."
"Een geloofsleven dat niet radicaal wortelt in Christus en Zijn Woord, wordt bepaald door de omstandigheden"
"Ik denk ook aan Psalm 42. De dichter roept zichzelf tot de orde, op gezag van het Woord van God: ‘O mijn ziel, wat ben je onrustig in mij? Hoop op God!’"
Ook in het christenleven kan angst een grote rol spelen. U zegt dat dit kan komen doordat het geloofsleven dor is en niet radicaal wortelt in Christus en Zijn Woord. Wat bedoelt u hiermee?
"Wanneer de levende omgang met de levende Christus taant en nauwelijks functioneert, zijn we vatbaar voor alle aanvallen van de boze. Juist dan is het gevaar groot dat ons denken en beleven bepaald wordt door wat er van binnen bruist en door wat er van buiten op ons af komt. Het zijn de levenssappen van de levende Christus die uit Hem in ons over moeten vloeien, opdat waar wordt wat de Heere Jezus heeft gezegd: ‘...opdat Mijn blijdschap in u zal blijven en uw blijdschap volkomen zal worden’ (Joh. 15:11b, red.)."
"Een geloofsleven dat niet radicaal wortelt in Christus en in Zijn Woord, is een geloofsleven dat meer bepaald wordt door de omstandigheden dan door het vaste en zekere Woord van God. Het naakte Woord van de Heere moet ons bepalen, niets meer en niets minder. Wie leeft bij het Woord, leeft altijd in hoop. Dan moet de angst steeds weer wijken," zegt Ten Brinke overtuigd.
"Geen stoere mannentaal. Breng je angst in het Licht"
Welke handreiking kunt u meegeven aan mensen die te maken hebben met angst?
"Zie je angst onder ogen. Ook in je eigen, zondige hart. Onzekerheid openbaart zich in tal van vormen. Geen stoere mannentaal. Breng je angst in het Licht. Het medicijn tegen angst ligt in het rust vinden in de Heere Jezus Christus en in Zijn verlossende werk. Het staat of valt met de geloofsverbondenheid met de gekruisigde en opgestane Christus. Als God door en in Christus zegt: ‘Vrees niet!’, dan doet dat werkelijk alle angst wijken. Juist als alle hoop ontvalt, maakt een christen het verschil door te leven uit de 'levende hoop'."
"Ik denk aan die jongen die op zee was. Zijn vader was de schipper. En midden op zee komen ze in een storm terecht. Het schip is in geweldige nood. En al die matrozen zijn in paniek, maar die jongen blijft heel rustig. En toen ze aan hem vroegen: Joh, zie je dan niet dat we vergaan? Toen zei die jongen: ‘Vader staat aan het roer’. Dat is nu wat Zondag 9 zegt. Mijn God en mijn Vader staat aan het roer van mijn levensschip. Hij weet wat Hij doet, als een almachtig God en als een getrouw Vader. Hij kan en Hij wil en Hij zal in nood, zelfs bij het naderen van de dood, volkomen uitkomst geven..."
Foto: ds. Ten Brinke met zijn zoon Boaz
Praatmee