"Man en kinderen loslaten is enger dan de dood"
Haar kinderen weten het: mama zou er binnenkort niet meer kunnen zijn. "De dood op zich is niet heel lastig. Het achterlaten van mijn man en kinderen. Dat is eng." Op 26-jarige leeftijd werd bij Klarine Sikkema (Klarine overleed in oktober 2017, red.) borstkanker ontdekt. Dat is ruim twee jaar geleden. Na anderhalf jaar intensieve behandelingen bleek dat er uitzaaiingen waren en inmiddels is duidelijk dat Klarines ziekteproces onomkeerbaar is. Met haar vader schreef zij een boek, genaamd Een regenboog in de woestijn.
Nadat ze het slechte nieuws te horen had gekregen, reageerde Klarine "vol ongeloof". "Want ik voelde mij helemaal niet ziek. Sterker nog, ik voelde mij uitstekend. Daarnaast ben ik nog niet eens 30 jaar oud en was het familiair niet bekend. Met dit scenario had ik dan ook geen rekening gehouden." Klarine is getrouwd met Johan. Samen hebben ze drie jongeren kinderen die inmiddels 8, 5 en 3 jaar oud zijn. "We leggen de kinderen uit wat er met mama aan de hand is en draaien niet om de feiten heen. Ze weten heel goed dat de kans groot is dat ik ga sterven. Na een scan zijn zij ook de eersten die weten hoe ik ervoor sta."
Bidden is lastig
"Bij veel mensen sta ik op het gebedslijstje," vertelt Klarine. "In de eerste periode vond ik het moeilijk om te bidden. Ik weet dat velen om genezing vragen. Dat vond ik zelf moeilijk. Stel je voor dat die genezing er niet komt. Dan zou ik teleurgesteld raken in Hem, met frustraties als gevolg. Toch ben ik nooit teleurgesteld geraakt. Ik vind het zelf belangrijk dat ik vanuit mijn geloof rust en kracht mag ervaren en dankbaar mag zijn voor de mooie dingen. Op een gegeven moment viel mij op dat ik na iedere behandeling de regenboog zag. Dan heb ik het vertrouwen dat God naar mij omziet. Ook anderen sturen regelmatig een berichtje: 'Hé, de regenboog was er weer'."
Dit verklaart de titel van haar boek. Klarine legt uit waarom ze besloot om hierover te schrijven. "Toen we vorig jaar te horen kregen dat mijn toestand achteruit was gegaan, dacht ik: 'We moeten hiermee naar buiten komen.' Juist om handreikingen te geven aan mensen die in dezelfde fase van deze ziekte zitten en zien dat de situatie niet verbeterd." Ook haar vader Bert (zie foto) vertelt zijn ervaringen, zodat ook aandacht is voor betrokkenen van kankerpatiënten. Ze geven praktische tips voor ouders en grootouders in een vergelijkbare situatie. "Het gaat niet alleen om een persoonlijk verhaal. Het is ook een kleurrijk handboek geworden."
Tips voor lotgenoten
Wat voor tips komen in het boek naar voren? Klarine: "Heel vaak zeggen mensen: ‘Bel maar als je hulp nodig hebt. Maar als je ziek bent, doe je dat nu eenmaal niet zo snel. Ik denk aan iemand die bij mij spontaan aan de deur stond met een pan hutspot. Die hulp is veel praktischer. Het zijn maar kleine dingetjes, maar in deze omstandigheden heel erg waardevol." Ze geeft ook tips aan kankerpatiënten. "Als je in een slachtofferrol gaat zitten, maak je het niet alleen voor jezelf maar ook voor je omgeving veel moeilijker. Niet alleen ik, maar mijn hele omgeving is mede- ziek."
Ze vertelt in de uitgave ook hoe zij aan haar kinderen uitlegde wat chemotherapie inhoudt. "Na een chemo duurt het eventjes voordat je haar uitvalt. Wat heb ik gedaan? Ik kocht een bos bloemen en zette die bij ons thuis op tafel in een vaas met vies water. Ik vertelde de kinderen dat mijn haar hetzelfde werkt als die bos bloemen. In korte tijd verwelken de bloemen. Toen de bos bloemen er bij ons thuis niet meer uitzag, begon rond die periode ook mijn haar uit te vallen. Aan de hand van dit praktische voorbeeld gingen mijn kinderen begrijpen wat deze behandelingen betekenen."
Klarine geeft toe dat zij en haar man zich soms storen aan de opmerking: 'God doet alles medewerken ten goede'. Naar haar mening wordt deze bijbeltekst soms op een verkeerde manier doorgegeven. "Van oorsprong komt ziekte en ellende niet bij God vandaan. Alsof Hij mij kanker zou geven, zodat we er iets van kunnen leren met z’n allen." Tenslotte: "De dood beschouw ik niet als iets engs," voegt ze toe. "Wat veel enger is, is dat ik vermoedelijk mijn geliefden ga achterlaten. Je man en kinderen loslaten is iets wat niemand wil."
Klik hier om 'Een regenboog in de woestijn' te bestellen. Klarine overleed ik oktober 2017.
Praatmee